14 marca to wyjątkowa data dla wszystkich miłośników matematyki. Tego dnia obchodziliśmy zarówno Międzynarodowy Dzień Liczby Pi, jak i Międzynarodowy Dzień Matematyki. Data ta nie jest przypadkowa – zapis 3.14 odpowiada pierwszym cyfrom słynnej stałej matematycznej π, która określa stosunek obwodu koła do jego średnicy. To święto jest nie tylko okazją do przypomnienia sobie o znaczeniu tej liczby, ale również do celebrowania piękna i wszechobecności matematyki w naszym życiu.
Historia liczby Pi
Liczba Pi fascynuje ludzi od wieków. Już starożytni Egipcjanie i Babilończycy próbowali oszacować jej wartość. Egipcjanie w swoim papirusie Rhinda (ok. 1650 p.n.e.) podawali przybliżenie 3,1605, a Babilończycy stosowali wartość 3,125. Grecki matematyk Archimedes (ok. 287–212 p.n.e.) jako pierwszy opracował metodę szacowania liczby Pi, wpisując i opisując wielokąty na okręgu. Dlatego liczba ta była niegdyś nazywana stałą Archimedesa.
W XVII wieku niemiecki matematyk Ludolph van Ceulen obliczył jej wartość aż do 35 miejsc po przecinku, poświęcając na to całe życie. Na jego cześć liczbę Pi nazywano także Ludolfiną.
W czasach nowożytnych, wraz z rozwojem rachunku różniczkowego i komputerów, liczba Pi została obliczona z ogromną dokładnością – obecnie znamy jej biliony cyfr po przecinku!
Liczba Pi pojawia się w niezliczonych dziedzinach nauki, od geometrii, przez fizykę, aż po teorię chaosu. W wyjątkowy sposób o liczbie tej pisała Wisława Szymborska w swoim wierszu:
Liczba Pi
Podziwu godna liczba Pi
trzy koma jeden cztery jeden.
Wszystkie jej dalsze cyfry też są początkowe,
pięć dziewięć dwa ponieważ nigdy się nie kończy.
Nie pozwala się objąć sześć pięć trzy pięć spojrzeniem
osiem dziewięć obliczeniem
siedem dziewięć wyobraźnią,
a nawet trzy dwa trzy osiem żartem, czyli porównaniem
cztery sześć do czegokolwiek
dwa sześć cztery trzy na świecie.
Najdłuższy ziemski wąż po kilkunastu metrach się urywa
podobnie, choć trochę później, czynią węże bajeczne.
Korowód cyfr składających się na liczbę Pi
nie zatrzymuje się na brzegu kartki,
potrafi ciągnąc się po stole, przez powietrze,
przez mur, liść, gniazdo ptasie, chmury, prosto w niebo,
przez całą nieba wzdętość i bezdenność.
O, jak krótki, wprost mysi, jest warkocz komety!
Jak wątły promień gwiazdy, że zakrzywia się w lada przestrzeni!
A tu dwa trzy piętnaście trzysta dziewiętnaście
mój numer telefonu twój numer koszuli
rok tysiąc dziewięćset siedemdziesiąty trzeci szóste piętro
ilość mieszkańców sześćdziesiąt pięć groszy
obwód w biodrach dwa palce szarada i szyfr,
w którym słowiczku mój a leć, a piej
oraz uprasza się zachować spokój,
a także ziemia i niebo przeminą,
ale nie liczba Pi, co to to nie,
ona wciąż swoje niezłe jeszcze pięć,
nie byle jakie osiem,
nieostatnie siedem,
przynaglając, ach, przynaglając gnuśną wieczność
do trwania
To właśnie nieskończoność i tajemniczość liczby Pi sprawia, że wzbudza ona ogromne zainteresowanie zarówno wśród naukowców, jak i artystów. Uczniowie naszej szkoły również postanowili uczcić ten dzień w kreatywny sposób.
W ramach obchodów Święta Matematyki przygotowali oni wyjątkowe prace plastyczne, które ukazują piękno liczby Pi i matematycznych wzorów. Ich dzieła, pełne kolorów i pomysłowości, można podziwiać na gazetkach w naszej szkole. Uczniowie wykazali się niezwykłą kreatywnością, łącząc matematyczne inspiracje z elementami sztuki, co udowadnia, że matematyka to nie tylko liczby i wzory, ale także źródło artystycznej ekspresji.
